West-Eastern Divan Orchestra

Συνάντηση μέσω της μουσικής:
Το πείραμα των Barenboim-Said στην ουτοπία

Από την ίδρυσή της το 1999, η ορχήστρα West-Eastern Divan Orchestra ενσαρκώνει το όραμα του Daniel Barenboim και του Edward W. Said να φέρουν σε επαφή νέους από τη Μέση Ανατολή και το Ισραήλ μέσω της μουσικής, και στη συνέχεια να παρουσιάσουν τη μουσική αυτή -το προϊόν της μοναδικής αυτής συνάντησης- στο ευρύ κοινό. Μέσω των ζωντανών εμφανίσεών της σε ολόκληρο τον κόσμο, η ορχήστρα έχει εμπνεύσει το κοινό, όχι μόνο με τη μουσική της αλλά και με το δυνατό ανθρωπιστικό μήνυμά της. Μέσα από την ίδια της την ύπαρξη, έχει καλλιεργήσει ένα βαθύ μουσικό ήθος: παρακινώντας μας να προσεγγίσουμε τη μουσική, όχι μόνο ως μια μορφή αισθητικής απόλαυσης, αλλά ως μία πρακτική που μπορεί να βελτιώσει την ανθρώπινη ύπαρξή μας, την κατανόηση του εαυτού μας και τις σχέσεις μας με τους άλλους. Η μουσική μάς υπενθυμίζει αυτό που εύκολα λησμονούμε: ανατρέπει τις παγιωμένες απόψεις, αφήνει χώρο για την ασάφεια και εξυμνεί τη δημιουργική συνύπαρξη φαινομενικά αντικρουόμενων φωνών.

Αυτή η ουμανιστική αντίληψη της μουσικής επεκτείνεται και εμπλουτίζεται στο έργο της Barenboim-Said Akademie, μίας μουσικής ακαδημίας στο Βερολίνο (που ιδρύθηκε το 2016), η οποία εκτός από τη μουσική εκπαίδευση, προσφέρει και ένα πρόγραμμα σπουδών ελευθέρων τεχνών με επίκεντρο τη φιλοσοφία, την ιστορία και τη λογοτεχνία. Οι νεαροί μουσικοί, κυρίως από τη Μέση Ανατολή, καλούνται να διερευνήσουν τη θέση τους στον κόσμο και να γνωριστούν μεταξύ τους μέσω της ακαδημαϊκής αναζήτησης. Τα μαθήματα χρησιμεύουν, όχι μόνο στη διερεύνηση του θεμελιώδους μουσικού ήθους αλλά και στην επανεξέτασή του. Καθώς, σε αντίθεση με τη μουσική συνεργασία μεταξύ των μαθητών, οι λεκτικές και εννοιολογικές συζητήσεις δεν έχουν έτοιμο «σενάριο» και γρήγορα αναδεικνύουν δυσεπίλυτα ανθρώπινα ζητήματα που βρίσκονται στην καρδιά αυτής της τολμηρής αναζήτησης: πολιτικές και προσωπικές ταυτότητες που συγκρούονται, συλλογικές αφηγήσεις σε βαθιά αντιπαράθεση και μία πρόσκληση να αντιμετωπιστούν οι σκληρές πραγματικότητες και οι αδικίες, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Συμβάλλει λοιπόν η καλλιέργεια της ακρόασης μέσω της μουσικής πρακτικής στην καθιέρωση ενός είδους διαλόγου που εξακολουθεί να λείπει από την ανθρωπότητα;

Για να συζητήσουμε αυτό το ερώτημα, προσκαλέσαμε δύο από τις ηγετικές προσωπικότητες της Ορχήστρας και της Ακαδημίας, μαζί με τρεις μουσικούς. Μετά τη συζήτηση θα ακολουθήσει εκτέλεση του Κουιντέτου για κλαρινέτο σε Λα μείζονα του Wolfgang Amadeus Mozart.

Mariam Said, Συνδιευθύντρια της ορχήστρας West-Eastern Divan Orchestra και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ακαδημίας Barenboim-Said Akademie
Καθ. Roni Mann, Διευθύντρια Ανθρωπιστικών Σπουδών στην Ακαδημία Barenboim-Said Akademie
Jussef Eisa, κλαρινετίστας, μέλος της ορχήστρας West-Eastern Divan Orchestra
Semion Gavrikov, βιολιστής, μέλος της ορχήστρας West-Eastern Divan Orchestra
Samir Obaido, βιολιστής, απόφοιτος της Ακαδημίας Barenboim Said Akademie
Katrin Spiegel, βιολίστρια, απόφοιτος της Ακαδημίας Barenboim-Said Akademie
Sary Khalife, βιολονίστας, μέλος της ορχήστρας West-Eastern Divan Orchestra.